Page 12 - JRISS-vol.1-no.3

Journal of Ratchathani Innovative Social Sciences : Vol.1 No.3 October-December 2017 7

และเป็นประโยชน์ต่อบุคคล ขณะเดียวกันคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของบุคคลและของสังคม
ต้องยึดโยงและผนวกรวมความเป็นสังคมให้ได้ โดยใช้ความรู้และทักษะที่เรียนรู้ในการ
ประกอบอาชีพ ดํารงชีวิต และการอยู่ร่วมกันในฐานะที่ทุกคนคือส่วนหนึ่งของสังคม และ

สังคมก็เป็นอยู่เพื่อการอยู่ร่วมกันของสมาชิกของสังคมทุกคน

บทสรุปและความเห็นท้ายเรื่อง
การเรียนรู้และการศึกษาเป็นเครื่องมือในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์มาหลาย

ศตวรรษ มีพัฒนาการทั้งนิยามและแนวคิดทั้งสองเรื่องมาหลายตระกูลความคิด ดังจะเห็นได้
จากความแตกต่างในนิยามและแนวคิด แต่นั่นยังไม่ใช่จุดเริ่มต้นของปัญหาคุณภาพการศึกษา
ที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ปัญหาอยู่ที่ความซับซ้อนและความรวดเร็วของการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ที่

เกิดขึ้นจนการปรับตัวด้านการศึกษาและการเรียนรู้ไม่ทันกับการเปลี่ยนแปลงและปัญหาที่โลก
กําลังเผชิญอยู่ ดังนั้นผู้เขียนจึงเสนอให้มีการทบทวนนิยามการศึกษาและการเรียนรู้กันใหม่
พร้อมเสนอนิยามตามความเห็นของตนดังกล่าวมาแล้วข้างต้น โดยชี้ให้เห็นว่า การเรียนรู้กับ
การศึกษาแม้จะเกี่ยวข้องกัน แต่ไม่ใช่สิ่งเดียวกัน การศึกษาเป็นกระบวนการเพื่ออํานวยความ
สะดวกในการเรียนรู้ของบุคคล และการเรียนรู้เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นภายในตัวผู้เรียน ที่

ต้องเรียนรู้ด้วยตนเองโดยมีกระบวนการทางการศึกษาเป็นตัวช่วยนั่นเอง

บรรณานุกรม

ราชกิจจานุเบกษา. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. ราชกิจจา
นุเบกษา เล่ม 116 ตอนที่ 74 ก. (19 สิงหาคม 2542).
Carlson, R.V. RefCarter, C, Bishop, J and Lyman, K. (2002). Keys to Effective
Learning. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.

Glover, D and Law, S. (2002). Improving Learning: Professional Practice in
Secondary Schools. Buckingham: Open University Press.
Hilgard, E.R. and Bower, G.H. (1975). Theories of Learning. Englewood Cliffs, New
Jersey: Prentice-Hall.

Lunenburg, F.C. and Ornstein, A.C. (1991). Educational Administration: Concept
and Practice. Belmont, California: Wadsworth Publishing Company.
Ornstein, A.C., Levine, D.U., Gutek G.L.and Vocke, D.E. (2011). Foundation of
Education. Australia: Wadsworth.

th
Schunk, D.H. (2008). Learning Theories: An Educational Perspective. (5 ed.).
Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Merrill Practice Hall.