Page 10 - JRISS VOL2 NO4 October-December 2018

Journal of Ratchathani Innovative Social Sciences : Vol.2 No.4 October-December 2018 5

โดยเฉพาะในระดับมหาวิทยาลัยมีอิทธิพลตอการศึกษาทั้งระบบเปนอยางมาก รัฐบาลไมได
เปนผูสนับสนุนทางการศึกษาแตเพียงผูเดียว โรงเรียนเอกชนก็มีบทบาทสําคัญในดาน

การศึกษา รวมถึงโรงเรียนที่อยูนอกระบบเชนวิทยาลัยของเอกชน ก็มีบทบาทสําคัญใน
การศึกษาและเปนสวนมากในการศึกษา (ชวลิต ชูกําแพง, 2553)
เด็ก ๆ ชาวญี่ปุนสวนใหญจะเขาโรงเรียนตั้งแตชั้นอนุบาล แมวาจะไมใชสวนหนึ่งของ
ระบบการศึกษาก็ตาม ระบบการศึกษาเปนภาคบังคับ เลือกโรงเรียนไดอิสระและใหการศึกษา
ที่พอเหมาะแกเด็ก ๆ ทุกคนตั้งแตเกรด 1 (เทียบเทา ป.1) จนถึง เกรด 9 (เทียบเทา ม.3) สวน

เกรด 10 ถึงเกรด 12 (ม.4 - 6) นั้นไมบังคับ แต 94% ของนักเรียนที่จบชั้นมัธยมตน เขาศึกษา
ตอชั้นมัธยมปลาย ประมาณ 1 ใน 3 ของนักเรียนที่จบชั้นมัธยมปลายเขาศึกษาตอในระดับ
มหาวิทยาลัย 4 ป junior colleges 2 ป หรือเรียนตอที่สถาบันอื่น ๆ

จากความเปนมาดังกลาวและการเลือกศึกษาดูงานเชิงวิชาการ เห็นไดวาการศึกษาของ
ประเทศไทยกับประเทศญี่ปุน ซึ่งเริ่มตนในเวลาใกลเคียงกัน แตมีผลลัพธทางการศึกษาที่
แตกตางกัน และญี่ปุนยังสามารถยกระดับการศึกษาใหอยูในระดับแนวหนาของโลกได
โดยเฉพาะความสําเร็จของระบบการศึกษาในระดับมหาวิทยาลัย ซึ่งเปนเงื่อนไขสําคัญหนึ่ง

สําหรับการประสบความสําเร็จในงานและในสังคมของคนญี่ปุน ดังนั้น ผูเขียนจึงสนใจศึกษา
เปรียบเทียบระบบการศึกษาระดับมหาวิทยาลัยของประเทศไทยกับประเทศญี่ปุนตามบริบท
ตาง ๆ ของระบบการศึกษา ทั้งหมด 7 ดาน ประกอบดวย 1) ระบบการศึกษาระดับ
มหาวิทยาลัย 2) นโยบายและปรัชญาการศึกษาระดับมหาวิทยาลัย 3) การสนับสนุนจาก

ภาครัฐ 4) การสงเสริมการทําวิจัย 5) การปฏิบัติงานของอาจารยมหาวิทยาลัย 6) การสอบ
และการคัดเลือกเขามหาวิทยาลัย และ 7) การสอนภาษาที่ 3 ในระดับมหาวิทยาลัย พรอมทั้ง
นําเสนอแนวทางการนําระบบการศึกษาญี่ปุนมาปรับใชในระบบการศึกษาของไทย เพื่อนําไปสู
การพัฒนาเชิงปฏิบัติในบริบทที่เหมาะสมกับนักเรียนไทย

การเปรียบเทียบการศึกษาระดับมหาวิทยาลัยของประเทศไทยและประเทศญี่ปุน
(The comparative of Thai and Japanese higher education) ใน 7 ดาน ดังนี้

1) ระบบการศึกษาระดับมหาวิทยาลัย
ประเทศญี่ปุน จัดระบบการศึกษาในระบบไวเปน 6-3-3-4 คือระดับประถมศึกษา
6 ป มัธยมศึกษาตอนตน 3 ป มัธยมศึกษาตอนปลาย 3 ป วิทยาลัยเทคนิค วิทยาลัย
อาชีวศึกษา มหาวิทยาลัย 4 ป ซึ่งในระดับมหาวิทยาลัยในประเทศญี่ปุนจะกําหนดหลักสูตร
และระยะเวลาในระดับปริญญาตรี 4 ป, ระดับปริญญาโท 2 ป และระดับปริญญาเอก 3 ป

การเรียนในระดับมหาวิทยาลัยจะมีคณะอักษรศาสตร สาขานิเทศศาสตร และคณะ
วิศวกรรมศาสตร สาขาสถาปตยกรรมศาสตร ซึ่งก็จะมีแยกยอยลงไปอีกในแตละสาขา ซึ่งจะมี
สาขายอยลงไปอีก ซึ่งจะเริ่มภาคการศึกษาในเดือนเมษายนของแตละป โดยจะแบงภาค