Page 43 - JRISS-vol.1-no.3
P. 43
38 Journal of Ratchathani Innovative Social Sciences : Vol.1 No.3 October-December 2017
ความรู้ความสามารถและทักษะแล้ว สถานศึกษาก็ขาดแกนยึดเหนี่ยวและขาดพลังขับเคลื่อนที่
สําคัญไป ทําให้องค์การหรือสถานศึกษาเกิดความอ่อนแอและนําไปสู่การล่มสลายได้ในที่สุด
(วราภรณ์ พรหมรัตน์, 2554 : 1) สถานศึกษาจึงมีภารกิจหลัก คือ การจัดการศึกษาและการ
บริหาร ซึ่งต้องใช้ทั้งกระบวนการและปัจจัย จึงจะบรรลุในกระบวนการที่จะต้องอาศัยทั้ง
ผู้บริหารสถานศึกษาและครู ผู้บริหารสถานศึกษาจะต้องมีศักยภาพหลายด้าน จึงจะสามารถ
บริหารสถานศึกษาให้ประสบความสําเร็จ (ธีระ รุญเจริญ, 2546 : 5)
การสร้างพลังอํานาจของผู้บริหารเป็นสิ่งสําคัญอย่างยิ่ง เพื่อให้ผู้บริหารมีพลังอํานาจ
ในการควบคุมทรัพยากรขององค์การ ตลอดจนการให้คุณให้โทษกับบุคลากร ส่งผลให้องค์การ
บรรลุเป้าหมายที่วางไว้ ประกอบด้วย การแลกเปลี่ยนประโยชน์ การเอามาเป็นพวก การสร้าง
พันธมิตร การมีอิทธิพลในการกําหนดเกณฑ์ การควบคุมข้อมูล และการให้บริการพิเศษ (อมรา
รัตน์ กิจธิคุณ, 2555 : 29) การใช้อํานาจของผู้บริหารมีความสัมพันธ์กับความพึงพอใจในการ
ปฏิบัติงานของครูและบุคลากร ซึ่งเป็นตัวกําหนดให้ผู้บริหารได้คิดวิเคราะห์ในการเลือกใช้
อํานาจต่าง ๆ ที่ตนเองมีอยู่อย่างเหมาะสมและยุติธรรมเพื่อก่อให้เกิดความผูกพัน การยินยอม
ปฏิบัติงานตามคําสั่งโดยปราศจากแรงต้าน ผู้บริหารที่เลือกใช้อํานาจอย่างเหมาะสม จะเป็นที่
ยอมรับของครูและบุคลากรในสถานศึกษา ทําให้การบริหารงานของผู้บริหารประสบ
ความสําเร็จตามเป้าหมายที่วางไว้อย่างมีประสิทธิภาพ (พิกุล ดีพิจารณ์, 2548 : 50)
การใช้อํานาจมีความสําคัญต่อผู้บริหาร เพราะผู้บริหารสามารถใช้อํานาจในการ
ตัดสินใจ สั่งการ ควบคุม ดูแล ชี้แนะ และให้กําลังใจแก่บุคลากรให้สามารถปฏิบัติงานได้อย่าง
ต่อเนื่อง หากองค์การใดผู้บริหารไม่มีอํานาจและไม่สามารถใช้อํานาจได้ มักนําไปสู่การ
บริหารงานแบบเผด็จการ ในการบริหารงานหรือองค์การให้ประสบผลสําเร็จย่อมประสบ
ปัญหาหลายประการ ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากความแตกต่างของบุคลากรในหน่วยงาน และการ
ใช้อํานาจของผู้บริหารในระดับต่าง ๆ รวมไปถึงผู้บริหารใช้พลังอํานาจและอํานาจหน้าที่ไม่
เหมาะสมกับคนและงาน จึงทําให้งานประสบความล้มเหลวหรือไม่ตรงเป้าหมาย (วิไล ล่าสิงห์,
2550 : 3) ในขณะเดียวกัน ถ้าหากผู้บริหารใช้อํานาจบังคับบัญชาที่เคร่งครัด มีการแบ่งงาน
กันทําตามลักษณะเฉพาะ มีกฎเกณฑ์การควบคุมอย่างเข้มงวด การทํางานที่มุ่งแต่ผลงานมาก
เกินไปโดยไม่คํานึงถึงผู้ร่วมงานย่อมมีผลกระทบต่อขวัญและกําลังใจ ในบางครั้งผู้บริหารใช้
อํานาจอย่างขาดความชอบธรรม อ้างข้อกฎหมายหรือระเบียบต่าง ๆ มาใช้กับครูและบุคลากร
ในสถานศึกษา มีการใช้พลังอํานาจตามความพอใจและอารมณ์ของตนเอง (ดัชนี คงทันดี,
2558 : 2) หากผู้บริหารมีความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิ หน้าที่ อํานาจ และการใช้อํานาจ ก็จะช่วย
ให้สามารถปฏิบัติงานในหน้าที่ให้บรรลุเป้าหมายตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ได้ พฤติกรรมการ
แสวงหาอํานาจเป็นสิ่งที่ผู้บริหารได้มาพร้อมภาระหน้าที่ และเป็นสิ่งที่ผู้บริหารทุกคนพึงระวัง
ในการใช้เป็นอย่างดี การเป็นผู้นําจะเกี่ยวข้องกับการใช้อํานาจ อํานาจหน้าที่และสิทธิ (อาคม
วัดธงไส, 2547 : 9) ดังนั้นหากเปรียบร่างกายคือ องค์การหรือโรงเรียน ผู้บริหารจึง
