Page 25 - JRIHS VOL1 NO3 October-December 2017

20 Journal of Ratchathani Innovative Health Sciences : Vol.1 No.3 October-December 2017

บทนํา
โรคมะเร็งปากมดลูกเปนปญหาที่สําคัญสําหรับสตรีทั่วโลก องคการอนามัยโลก (World

Health Organization: WHO, 2012) ไดรายงานสถิติของผูปวยมะเร็งทั่วโลกในป พ.ศ. 2560
พบวามีผูปวยโรคมะเร็งปากมดลูกรายใหมประมาณ 528,000 คน และมีผูปวยเสียชีวิตจากมะเร็ง
ปากมดลูกประมาณ 266,000 คน ในแตละป จะมีผูหญิงไทยเปนมะเร็งปากมดลูก ประมาณ
10,000 คน และเสียชีวิตจากมะเร็งปากมดลูก ประมาณ 5,200 คน (สถาบันมะเร็งแหงชาติ, 2561)
สําหรับประเทศไทย จากรายงานทางสถิติในป พ.ศ. 2552 - 2554 พบวา สตรีไทยเปนมะเร็งปาก

มดลูกมากเปนอันดับ 2 (รองจากมะเร็งเตานม) สวนใหญจะพบในสตรี อายุ 45 - 50 ป สาเหตุของ
โรคมะเร็งปากมดลูกเกิดจากการติดเชื้อ Human Papilloma Virus โดยเชื้อจะฝงตัว ในรางกายโดย
ไมแสดงอาการใด ๆ แตจะพัฒนาเปนมะเร็งปากมดลูกภายในระยะเวลา 10 - 15 ป ปจจัยเสี่ยงที่

สําคัญ คือ การมีเพศสัมพันธตั้งแตอายุยังนอย มีประวัติการเปนโรคติดตอทางเพศสัมพันธ เคย
ตั้งครรภและคลอดบุตรมากกวา 4 ครั้งขึ้นไป การรับประทานยาคุมกําเนิดติดตอกันเปนเวลานาน
การสูบบุหรี่ และมีภาวะภูมิตานทานรางกายต่ํา (จตุพล ศรีสมบูรณ, 2551)
อุบัติการณของมะเร็งปากมดลูกจะลดลงไดถามีการดําเนินการตรวจคัดกรองอยางมี

ระบบ ดวยวิธีการตรวจคัดกรองที่มีประสิทธิผล ใหไดความครอบคลุมสูง โดยมีความถี่ของการ
ตรวจคัดกรองที่เหมาะสม และมีระบบสงตอที่มีประสิทธิภาพ (ปยวัฒน เลาวหุตานนท, 2556)
ผลการพยากรณการรักษาโรคมะเร็งปากมดลูกในระยะกอนมะเร็งหรือระยะกอนลุกลาม รักษา
ไดผลดีเกือบรอยละ 100 (จตุพล ศรีสมบูรณ, 2551) ดังนั้นการที่จะใหสตรีไทยไดรับการตรวจ

Pap Smear ไดครอบคลุมกลุมเปาหมายใหไดมากที่สุด จึงเปนการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเชิง
รุกดีที่สุด และควรตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเปนประจําทุกป (มงคล เบญจาภิบาล, 2553)
สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี (2560) ไดกําหนดเปาหมายในการตรวจคัด
กรองโรคมะเร็งปากมดลูก โดยใหสตรี อายุ 30 - 60 ป ไดรับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปาก

มดลูก ไมนอยกวา รอยละ 80 (สะสมผลงานภายใน 5 ป ระหวางปงบประมาณ 2558 – 2562)
โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลดงบัง ไดดําเนินการรณรงคตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูก
อยางตอเนื่อง แตผลการดําเนินงานยังไมผานเกณฑตามเปาหมายที่กําหนดไว โดยมีอัตราการมา
รับบริการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกของสตรี อายุ 30 - 60 ป (สะสมผลงาน)

ปงบประมาณ 2558 - 2560 พบวามีความครอบคลุมของการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกอยู
ที่รอยละ 74.36 (โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลดงบัง, 2561) จากการสํารวจขอมูลเบื้องตน
โดยการสัมภาษณสตรีกลุมเสี่ยง ที่ไมมารับบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ในป 2560
จํานวน 20 คน พบวาสาเหตุที่ไมมารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก มีจํานวน 12 คน (รอย

ละ 60) ปฏิเสธวาตัวเองไมปวยและไมเสี่ยงตอการเปนโรคมะเร็งปากมดลูก อีก 7 คน (รอยละ
35) ใหเหตุผลวาอายเจาหนาที่ และอีก 1 คน (รอยละ 5) ใหเหตุผลวาไมตรวจ เพราะวาหาก
ตรวจพบวาเปน ก็รักษาไมหาย จะยิ่งกลัว และตายไวขึ้น จากขอมูลดังกลาว แสดงใหเห็นวาสตรี