Page 7 - JRISS_VOL1
P. 7
2 Journal of Ratchathani Innovative Social Sciences : Vol.1 No.1 April-June 2017
ความนําสู่เรื่อง
2
เมื่อท่านอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ ดร. สุวิทย์ เมษินทรีย์ กล่าวถึง
โมเดลประเทศไทย 4.0 ท่านใช้ภาษาอังกฤษว่า “Valued-Based Economy” (Suvit
Maesincee, 2016; สุวิทย์ เมษินทรีย์, 2558) และด้วยแนวคิดประเทศไทย 4.0 นี้เองที่เป็น
จุดเริ่มต้นของความร้อนแรงแนวคิดใหม่ในการพัฒนาประเทศไทย ผู้เขียนจึงขอใช้คําสําคัญ หรือ
keyword นี้ในการค้นคว้าเพื่อเขียนบทความนี้เป็นหลัก
มูลเหตุจูงใจในการศึกษาและเขียนบทความนี้เกิดขึ้นจากความไม่รู้และสงสัยของผู้เขียน
เองว่า “4.0” คืออะไร เพราะที่คุ้นเคยคือระบบเกรดที่มีคะแนนเต็ม 4.00 ผลการเรียนของระบบ
คะแนนนี้ก็มีตั้งแต่ 0.00 ถึง 4.00 คนที่มีคะแนนเฉลี่ย 3.00 เชื่อว่าเรียนอ่อนกว่าคนที่ได้คะแนน
เฉลี่ย 4.00 แต่โมเดลการพัฒนาที่กล่าวมาข้างต้นใช้ทศนิยมแค่ตัวเดียวคือ 1.0, 2.0, 3.0, และ
4.0 และไม่มี 3.5 หรือ 2.8 ถ้าเช่นนั้น ทําไมไม่ใช้ตัวเลขธรรมดาเรียกยุคแต่ละยุค เช่น ยุคแรก
ยุคที่สอง ยุคที่สาม และยุคที่สี่ เป็นต้น
นอกจากข้อสงสัย (ส่วนตัว) ดังกล่าวมาข้างต้นแล้วยังมีข้อสงสัยทางวิชาการด้วยว่า “ถ้า
แนวคิดประเทศไทย 4.0 เป็นยุทธศาสตร์ และความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน” แล้วประเทศไทยจะ
ก้าวข้ามกับดักประเทศรายได้ปานกลางไปสู่ประเทศมีรายได้สูงได้หรือไม่ และการศึกษาจะต้อง
ปฏิรูปตนเองอย่างไรจึงจะช่วยให้ประเทศไทยไปถึงฝัน
พัฒนาแนวคิดในต่างประเทศ
จากคําสําคัญ value-based economy ที่กล่าวมาข้างต้น ผู้เขียนได้สืบค้นแนวคิดจาก
อินเตอร์เน็ต และข้อค้นพบพอสรุปได้ดังนี้
สิ่งแรกที่พบคือนักวิชาการใช้คํา “value-based” กับหลายแนวคิดนอกเหนือจาก
economy เช่น “value-based management (Koller, 1994); Value-Based Health Care
Delivery (Porter 2009); value-based pricing (Financial Times, 2016); หรือ Values
Based Banking (UNEP, 2015) เป็นต้น แต่ละแนวคิดมีลักษณะเฉพาะเป็นของแต่ละเรื่อง แต่
หัวใจหลักอยู่ที่การให้ความสําคัญกับคุณค่าของสิ่งที่ทําและความแปลกใหม่ที่ทําให้เกิดความ
แตกต่างเพื่อเป็นจุดขายและจุดแข่งของกิจการที่ทําดังความเห็นในบทความของ BRANDist
(2016) ที่ชี้ให้เห็นว่าแนวคิด 4.0 ถูกนํามาใช้เพื่ออธิบายโลกใบใหม่ เพื่ออธิบายสิ่งใหม่ที่ยังไม่
2 ตําแหน่งปัจจุบันคือรัฐมนตรีประจําสํานักนายกรัฐมนตรี แต่แนวคิดประเทศไทย 4.0 นั้นท่านนําเสนอตั้งแต่ดํารงตําแหน่ง
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์