Page 13 - JRIHS VOL2 NO3 July-September 2018

8 Journal of Ratchathani Innovative Health Sciences : Vol.2 No.-3 July-September 2018

การมีสวนรวมของชุมชน หมายถึง การที่ชุมชนไดมีสวนในการคนหาปญหา วางแผน
ดําเนินงาน ตลอดจนกําหนดวิธีการดําเนินงาน และการประเมินผลการปฏิบัติงาน ใน

กระบวนการเสริมศักยภาพทางสังคมของผูสูงอายุ
สุขภาพดี หมายถึง ภาวะที่ผูปวยโรคเบาหวานและผูปวยโรคความดันโลหิตสูงสามารถ
ควบคุมอาการของโรคได โดยไมเกิดปญหาสุขภาพอันเปนผลจากโรคหรือจากภาวะแทรกซอน
ของโรค หรือเมื่อเกิดภาวะแทรกซอนของโรค สามารถควบคุมภาวะแทรกซอนไมใหรุนแรงขึ้น
ตอไปอีกได

วิถีชุมชน หมายถึง แบบแผนการดําเนินชีวิตของชุมชน ในตําบลตลาดขวัญ อําเภอดอย
สะเก็ด จังหวัดเชียงใหม

แนวคิดในการเสริมสรางความเขมแข็ง มีดังนี้
1. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการตนเองในผูปวยที่มีภาวะเจ็บปวยเรื้อรัง
การจัดการตนเอง (self-management) เปนกระบวนการที่บุคคลกระทําเพื่อจัดการกับ
อาการ และภาวะเรื้อรังของโรคที่มีผลตอสุขภาพทั้งทางดานรางกาย จิตใจ และอารมณ ดวย

กระบวนการฝกทักษะ คิดแกไขปญหา วางแผนจัดการปจจัยตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับอาการดังกลาว
และมีการสงเสริมความเชื่อมั่นในสมรรถนะแหงตนใหเพิ่มขึ้น ตลอดจนสามารถปฏิบัติกิจกรรมใน
การจัดการตนเองไดอยางตอเนื่อง และสม่ําเสมอ สามารถปรับเขาใชในการดําเนินแบบแผน
ชีวิตประจําวันไดอยางเหมาะสม โดยมีบุคลากรทางการแพทยเปนผูใหความรู และสงเสริมให

ปฏิบัติทักษะตาง ๆ อยางเหมาะสม (เบญจมาศ ถาดแสง, 2555) การจัดการตนเอง เปนวิธีการ
หนึ่งที่จะชวยสงเสริมใหเกิดความตระหนักและมีความรับผิดชอบตอตนเองในการที่จะปฏิบัติ
พฤติกรรมใหเหมาะสมกับโรค (Lorig & Holman, 2003) การจัดการตนเองที่มีประสิทธิภาพ
จะตองครอบคลุมการปฏิบัติในสิ่งที่ตองกระทํา (self management tasks) 3 ดาน ไดแก 1) การ

จัดการทางการแพทย (medical management) เชน การรับประทานยา 2) การจัดการกับบทบาท
(role management) เปนการคงไวหรือการปรับเปลี่ยนและการสรางพฤติกรรมใหเหมาะกับ
ภาวะเจ็บปวย และ 3) การจัดการกับอารมณ (emotional management) เชน อารมณโกรธ
กลัว ซึมเศรา และความเครียดซึ่งเปนผลจากความเจ็บปวย โดยตองสามารถจัดการกับอารมณ

เหลานี้ใหไดดวยตนเอง ทั้งนี้ผูที่สนับสนุนการจัดการตนเองจะตองใหความรูและคําแนะนําที่
เหมาะสมเพื่อชวยใหสามารถผานสิ่งตาง ๆ ไปได และประสบผลสําเร็จในการจัดการตนเอง สิ่ง
สําคัญของแนวคิดในการจัดการตนเอง ไดแก การที่จะตองฝกฝนทักษะที่จะนําไปสูการปฏิบัติ
กิจกรรมทั้ง 3 ดาน โดยที่ทักษะดังกลาวประกอบดวยทักษะ 6 ประการในการจัดการตนเอง

ไดแก การแกไขปญหา (problem solving) การตัดสินใจ (decision making) การใชแหลงขอมูล
(resource utilization) การสรางความสัมพันธกับบุคลากร (The formation of a patient
provider partnerships) การปฏิบัติ (taking action) และการเลือกปฏิบัติดวยตนเอง (self