Page 16 - JRIHS VOL2 NO4 October-December 2018

Journal of Ratchathani Innovative Health Sciences : Vol.2 No.4 October-December 2018 11

รายงานของสํานักระบาดวิทยา ที่พบวาผูปวยโรคเบาหวานที่ขึ้นทะเบียนเปนผูปวยรายใหม มี
จํานวน 393,887 ราย คิดเปนอุบัติการณ 602.03 ตอประชากรแสนคน กลุมอายุที่มีพบมากที่สุด

คือ กลุมอายุมากกวาหรือเทากับ 60 ป อัตราปวยเทากับ 1,726.43 ตอประชากรแสนคน โดย
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือไดรับรายงานสูงสุด มีอัตราปวยเทากับ 697.22 ตอประชากรแสนคน
(อมรา ทองหงษ, 2558) สําหรับสถานการณโรคเบาหวาน ของจังหวัดอุบลราชธานี ในปพ.ศ.
2558-2560 ยังคงมีอัตราความชุกตอแสนประชากรเพิ่มขึ้น โดยอัตราความชุกโรคเบาหวานตอ
แสนประชากร เทากับ 4,814.29 4,649.17 และ 4,771.21 ตามลําดับ (สํานักงานสาธารณสุข

จังหวัดอุบลราชธานี, 2561) นอกจากนี้ยังพบวาจังหวัดอุบลราชธานี มีอัตราการเสียชีวิตดวย
โรคเบาหวานเพิ่มขึ้น จากป 2559 มีอัตราการเสียชีวิตดวยโรคเบาหวาน 28.06 เปน 28.14 ตอ
ประชากรแสนคน ในป 2560 (สํานักโรคไมติดตอ, 2561) สําหรับตําบลหนองกินเพล อําเภอ

วารินชําราบ จังหวัดอุบลราชธานี พบวา มีจํานวนผูปวยเบาหวานในป 2562 จํานวน 169 คน
โดยมีแนวโนมจํานวนผูปวยรายใหมเพิ่มขึ้น คือ ในป 2560 จํานวนผูปวยเบาหวานรายใหม
เทากับ 3 ราย ในป 2561 เพิ่มขึ้นเปน 5 ราย (โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลหนองกินเพล,
2562) กระทรวงสาธารณสุขไดเล็งเห็น ถึงความสําคัญดังกลาวจึงระบุใหเบาหวานเปนหนึ่งในโรค
ที่กระทรวงใหความสําคัญในแงของการปองกันและรักษา ตามแผนยุทธศาสตรชาติ ระยะ 20 ป

โรคเบาหวานเปนภาวะที่รางกายมีน้ําตาลในเลือดสูงกวาปกติ เกิดจากการขาดฮอรโมน
อินซูลิน หรือจากการดื้อตอฤทธิ์ของอินซูลิน ทําใหรางกายไมสามารถนําน้ําตาลไปใชไดตามปกติ
โรคเบาหวานมีแนวโนมเพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากประชากรมีอายุยืนและมีการบริโภคอาหารที่มีไขมัน

น้ําตาล และพลังงานสูง รวมกับการออกกําลังกายหรือการเคลื่อนไหวรางกายนอย สาเหตุเหลานี้
เปนสิ่งที่สามารถปรับเปลี่ยนได โดยการมีสวนรวมของผูปวยเบาหวานเอง ในการควบคุมดูแล
อาการเจ็บปวยของตนเอง การควบคุมระดับน้ําตาลในเลือดของผูปวยเบาหวานจําเปนตองอาศัย
การควบคุมพฤติกรรมในดานตาง ๆ คือ พฤติกรรมดานการควบคุมอาหาร การออกกําลังกาย

และการรับประทานยา และตองกระทําอยางสม่ําเสมอและตอเนื่อง (สมาคมโรคเบาหวานแหง
ประเทศไทยฯ, 2561) สอดคลองกับทฤษฎีการสงเสริมสุขภาพของเพนเดอร (2002) ซึ่งเชื่อวา
แบบอยางของพฤติกรรมสรางเสริมสุขภาพเปนกลยุทธที่สําคัญในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม

ปจจัยระหวางบุคคลมีผลโดยตรงและโดยออมผานแรงกดดันทางสังคมและกลุม หรือกระตุนการ
ตั้งเจตจํานงในการปฏิบัติพฤติกรรมสรางเสริมสุขภาพ พฤติกรรมสรางเสริมสุขภาพเปนตัวบงชี้
โดยตรงตอผลลัพธทางสุขภาพที่ประสบผลสําเร็จ ดังนั้นหากผูปวยเบาหวานชนิดที่ 2 มีพฤติกรรม
การดูแลสุขภาพที่เหมาะสมก็จะเกิดผลลัพธสุขภาพที่ดี คือ การควบคุมระดับน้ําตาลในเลือดได
การควบคุมโรคเบาหวาน มีความสําคัญในการลดหรือชะลอการเกิดภาวะแทรกซอน

โดย การควบคุมระดับน้ําตาลในเลือด ใหอยูในเกณฑปกติหรือใกลเคียงปกติมากที่สุด แนว
ทางการควบคุมน้ําตาลซึ่งกําหนดโดย American Diabetes Association (2017) คือการตรวจ
ระดับน้ําตาลในเลือดดวยตนเอง (self-measurement of blood glucose; SMBG) และการ