Page 8 - JRIHS VOL1 NO3 October-December 2017

Journal of Ratchathani Innovative Health Sciences : Vol.1 No.3 October-December 2017 3

กับผูรับบริการอยางไร กลัวพูดกับผูรับบริการไมรูเรื่อง ไมสามารถนําความรูที่ไดรับจากการเรียน
ในภาคทฤษฎีไปสูการปฏิบัติไดอยางเปนรูปธรรม ไมสามารถวิเคราะหตนเอง และการแสดงออก

ทางภาษากายได จึงเกิดความลมเหลวในการเขาถึงปญหาของผูรับบริการ ในการฝกปฏิบัติสราง
สัมพันธภาพกับผูรับบริการ นักศึกษาพยาบาลมีอาจารยนิเทศหรืออาจารยพี่เลี้ยงดูแลอยาง
ใกลชิดเพื่อใหคําปรึกษาและแนะนําแนวทางในการแกปญหาที่จะเกิดขึ้นในทั้งกอนสราง
สัมพันธภาพ ขณะสรางสัมพันธภาพ และหลังสรางสัมพันธภาพ การวิเคราะหและตีความหมาย
พฤติกรรม เพื่อใหการสรางสัมพันธภาพเพื่อการบําบัดเกิดประโยชนสูงสุดตอนักศึกษาและ

ผูรับบริการ ในการพัฒนาสัมพันธภาพเพื่อการบําบัด นักศึกษาพยาบาลจะตองเขาใจถึง
ความหมายของสัมพันธภาพเพื่อการบําบัด ลักษณะสัมพันธภาพเพื่อการบําบัด องคประกอบของ
สัมพันธภาพเพื่อการบําบัด ขั้นตอนสัมพันธภาพเพื่อการบําบัด เทคนิคสนทนาเพื่อการบําบัด

และปญหาที่อาจเกิดขึ้นในขณะสรางสัมพันธภาพเพื่อการบําบัด การวิเคราะหตีความหมาย
พฤติกรรมของผูรับบริการ

ความหมายสัมพันธภาพเพื่อการบําบัด

ไดมีผูใหความหมายสัมพันธภาพเพื่อการบําบัดไววา (Varcarolis and Other, 2005)
เปนปฏิสัมพันธระหวางผูใหการบําบัดกับผูรับบริการ เปนหัวใจสําคัญของวิธีการบําบัดทางจิตเวช
โดยมีเปาหมายเฉพาะผูใหการบําบัดมีการดําเนินสัมพันธภาพอยางเปนขั้นตอน เนนความ
ปลอดภัยเปนหลัก เปนความลับ นาเชื่อถือมีความสม่ําเสมอ และมีขอบเขตชัดเจน นอกจากนี้

(สุวนีย เกี่ยวกิ่งแกว, 2554) ไดนิยามสัมพันธภาพเพื่อการประกอบวิชาชีพ (Professional
Relationship) เปนสัมพันธภาพที่เกิดขึ้นระหวางผูประกอบวิชาชีพ และผูมาติดตอขอรับบริการ
ดานวิชาชีพ ผูประกอบวิชาชีพเปนผูใหความชวยเหลือ โดยอาศัยความรูความสามารถและทักษะ
ที่ไดรับการฝกฝนจากสถาบันการศึกษาดานวิชาชีพ ยึดกฎเกณฑ ระเบียบ จรรยาบรรณวิชาชีพ

เชน สัมพันธภาพระหวางนักศึกษาพยาบาลกับผูรับบริการ แพทยกับผูรับบริการ นักจิตวิทยากับ
ผูรับบริการ และนักสังคมสงเคราะหกับผูรับการสงเคราะห
จากการใหความหมายดังกลาวขางตน สัมพันธภาพเพื่อการบําบัด เปนสัมพันธภาพที่
เกิดขึ้นระหวางผูประกอบวิชาชีพ ซึ่งเปนผูใหการบําบัดกับผูรับบริการ โดยมีการกําหนด

วัตถุประสงคการสรางสัมพันธภาพอยางชัดเจน มีความสม่ําเสมอ นําไปสูสัมพันธภาพที่ปลอดภัย
โดยผูใหการบําบัดเก็บรักษาความลับของผูรับบริการ มีความนาเชื่อถือ มีการเริ่มตนและการสิ้นสุด

ลักษณะสัมพันธภาพเพื่อการบําบัดเชิงวิชาชีพ (Professional Relationship)

สัมพันธภาพเชิงวิชาชีพ แตกตางจากสัมพันธภาพทางสังคม ซึ่งสัมพันธภาพเชิงวิชาชีพ มี
จุดมุงหมายเพื่อการชวยเหลือผูรับบริการ มีเหตุผลเปนพื้นฐานในความสัมพันธ ดําเนิน
กระบวนการสัมพันธภาพอยางมีขั้นตอน มีการวางแผนเปนขั้นตอน ผูดําเนินการใชความรูความ