Page 36 - JRIHS_VOL1_NO2

Journal of Ratchathani Innovative Health Sciences : Vol.1 No.2 July-September 2017 31

ทฤษฎีความสามารถตนเองของ Bandura (1998) เปนทฤษฎีที่ไดรับการยอมรับวาการ
รับรูความสามารถในตนเองเปนปจจัยนําที่ชวยใหการดูแลผูปวยโรคเรื้อรังมีประสิทธิภาพ โดย

องคประกอบสําคัญของการพัฒนาใหบุคคลเกิดความเชื่อวาตนเองมีความสามารถ เกิดจาก
อิทธิพลหลัก 4 ประการ คือ ประสบการณของความสําเร็จ (Mastery Experience) การไดรับ
ประสบการณจากตนแบบ (Social Model) การไดรับการโนมนาวชักจูง (Social Persuasion)
และสภาวะทางกายและอารมณ (Somatic and Emotional State) (Bandura, 1998) จากการ
ทบทวนงานวิจัยที่เกี่ยวของพบวา มีการประยุกตทฤษฎีการรับรูความสามารถตนเองในการ

พัฒนาโปรแกรมที่เสริมสรางความสามารถตนเองในผูปวยโรคความดันโลหิตสูง และพบวา
สามารถสงเสริมใหผูปวยมีความเชื่อมั่นในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองและมีผลให
ระดับความดันโลหิตลดลง (ยุภาพร นาคกลิ้ง และคณะ, 2555; ยุพา จิ๋วพัฒนกุล และคณะ,

2555; กนกวรรณ อุดมพิทยารัชต, 2557)
โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลยอ มีผูปวยโรคความดันโลหิตสูงชนิดไมทราบสาเหตุ
ที่มารับบริการตรวจรักษาที่คลินิกโรคความดันโลหิตสูง ระหวางเดือน ตุลาคม - เดือนธันวาคม 2559
จํานวน 394 คน เปนผูปวยที่ไมสามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได จํานวน 234 คน คิดเปน

รอยละ 59.39 (โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลยอ, 2560) คลินิกโรคความดันโลหิตสูง
โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลยอ มีการใหบริการแกผูปวย ประกอบดวย กิจกรรมบริการชั่ง
น้ําหนัก วัดความดันโลหิต และจากการซักถามผูปวยที่ควบคุมความดันโลหิตไมได จํานวน 44
คน พบวาทุกคนมีความรูเรื่องโรค อาการ ภาวะแทรกซอน และการปฏิบัติตัวเพื่อปองกัน

ภาวะแทรกซอน แตสิ่งที่ยังทําไมได คือ ความสามารถในการจัดการพฤติกรรมการดูแลตนเอง
โดยพบวา สวนใหญมีพฤติกรรมการออกกําลังกายที่ไมสม่ําเสมอ ขาดแรงจูงใจและขาดความ
เชื่อมั่นในการดูแลตนเอง บางสวนมีพฤติกรรมการกินยาที่ไมถูกตอง สงผลใหไมสามารถควบคุม
ความดันโลหิตได ดังนั้นผูวิจัยจึงสนใจที่จะพัฒนาโปรแกรมการรับรูความสามารถตนเองโดย

ออกแบบโปรแกรมตามแนวคิดของแบนดูรา เพื่อสงเสริมใหผูปวยโรคความดันโลหิตสูง มีการรับรู
ในความสามารถของตนเอง และเกิดความมั่นใจในการปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลตนเอง จนทําให
สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได และอาจสงผลใหสามารถปองกันหรือชะลอการเกิด
ภาวะแทรกซอนจากโรคความดันโลหิตสูง

วัตถุประสงคการวิจัย
เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการรับรูความสามารถตนเองตอพฤติกรรมการดูแลตนเอง
ของผูปวยโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลยอ อําเภอคําเขื่อนแกว จังหวัด

ยโสธร