Page 35 - JRIHS_VOL1_NO2

30 Journal of Ratchathani Innovative Health Sciences : Vol.1 No.2 July-September 2017

บทนํา
จากรายงานการเฝาระวังโรคไมติดตอเรื้อรัง พ.ศ. 2555 (Chronic Diseases

Surveillance Report, 2012) โดย สํานักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
พบวาในป พ.ศ. 2555 ผูปวยโรคไมติดตอเรื้อรัง 5 โรครายใหม มีจํานวนรวม 1,009,002 ราย
โรคความดันโลหิตสูง มีอัตราปวยสูงสุด จํานวน 602,548 ราย อัตราปวย 937.58 ตอประชากร
แสนคน รองลงมาคือ โรคเบาหวาน จํานวน 336,265 ราย อัตราปวย 523.24 ตอประชากรแสน
คน (สํานักโรคไมติดตอ, 2560)

ความดันโลหิตสูงเปนโรคที่ทําใหเกิดการตาย และทุพพลภาพที่สําคัญที่สุดทั่วโลก โรค
ความดันโลหิตสูงเปนภาวะที่พบไดบอยขึ้นในปจจุบัน โดยเฉพาะในเมืองใหญผูคนอยูกันแออัด
และมีภาวะการดํารงชีพที่มีการแขงขันสูง สิ่งแวดลอมที่เปนภัยตอสุขภาพ และการรับประทาน

อาหารที่ไมถูกสุขอนามัย โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension) หมายถึง ระดับความดันโลหิต
ซิสโตลิก (Systolic Blood Pressure, SBP) >140 มม.ปรอท และ/หรือ ความดันโลหิตไดแอสโต
ลิก (Diastolic Blood Pressure, DBP) >90 มม.ปรอท (สมาคมความดันโลหิตสูงแหงประเทศ
ไทย, 2558) โรคความดันโลหิตสูง แบงออกเปนสองชนิดคือ ชนิดที่ทราบสาเหตุ และชนิดที่ไม

ทราบสาเหตุ ซึ่งชนิดที่ทราบสาเหตุนั้นเกิดจากโรคไต หลอดเลือดไตตีบตัน ความผิดปกติของ
ฮอรโมน หลอดเลือดหัวใจ และระบบประสาทผิดปกติ (จันจิราภรณ วิชัย, สายสมร พลดงนอก
และกิตติศักดิ์ สวรรยาวิสุทธิ์, 2558)
คนจํานวนมากมีภาวะความดันดันโลหิตสูงโดยที่ไมทราบวาตนเองมีภาวะนี้ เนื่องจาก

เปนโรคที่ไมคอยปรากฏอาการที่ชัดเจนในชวงแรก แตเมื่อปลอยนานไปโดยไมไดรับการดูแล
รักษา แรงดันในหลอดเลือดที่สูง จะไปทําลายผนังหลอดเลือดและอวัยวะที่สําคัญทั่วรางกาย จึง
เรียกโรคนี้กันวา “เพชฌฆาตเงียบ” (ธาริณี พังจุนันท และนิตยา พันธุเวทย, 2556) รอยละ 70
ไมทราบวาตนเองเปนโรคความดันโลหิตสูงเพราะไมมีอาการผิดปกติใด ๆ จึงทําใหผูปวยเหลานี้

ไมไดรับการรักษาหรือไมไดรับคําแนะนําในการปฏิบัติตนที่ถูกตอง เพื่อลดระดับความดันโลหิตที่
สูงใหกลับสูภาวะปกติและเหมาะสม จึงนําไปสูการเกิดโรคแทรกซอนที่สืบเนื่องมาจากโรคความ
ดันโลหิตสูงตามมาอีกมากมาย อาทิ อัมพฤกษ อัมพาต โรคหลอดเลือดสมองตีบ และโรคหลอด
เลือดหัวใจตีบ ซึ่งอาจมีอันตรายรายแรงถึงขั้นทําใหเสียชีวิตได (กระทรวงสาธารณสุข, 2550)

ภาวะแทรกซอนที่พบสูงสุด คือ ภาวะแทรกซอนทางหัวใจ รองลงมา คือ ภาวะแทรกซอนทางไต
และภาวะแทรกซอนหลายดาน (สํานักนโยบายและยุทธศาสตร กระทรวงสาธารณสุข, 2555)
โดยเฉพาะภาวะแทรกซอนทางหัวใจ พบวาความดันโลหิตสูงเปนปจจัยเสี่ยงที่สําคัญที่สุดของการ
เกิดโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) ไดถึงรอยละ 50 (World Heart Federation, 2014) ดังนั้น

ในการปองกันการเกิดภาวะแทรกซอนตางๆ ดังกลาว จึงควรมุงเนนที่การควบคุมระดับความดัน
โลหิตใหอยูในเกณฑที่เหมาะสม โดยการใหยาควบคูไปกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงของ
ผูปวย